„Rabin” odszczepieńców „Pomnę na miłość twojej młodości, na uczucie czasu twojego narzeczeństwa, gdy chodziłeś za mną na pustyni, w kraju nie obsiewanym” (Ks. Jeremiasza 2,2) Abraham Hersz, rzeźnik z synagogalnego podwórza, u którego pobożni Żydzi z miasteczka kupowali mięso, bo uchodził za największego dewota, wrócił do domu w piątkowy wieczór po nabożeństwie przywitania szabasu w sztyblu [*sztybel – budynek lub jego część, będący małym domem modlitewnym] chasydów z Mszczonowa wielce zasmucony, przygnębiony. Otworzył sidur [*modlitewnik] i smutnym głosem począł odmawiać modlitwę „Szalom alejchem” [*Pokój wam (hebr.)]. Ale brzmiało to tak, jakby był w żałobie. Domownicy patrzyli na niego z wielkim…

Perec Granatsztejn SOKOŁÓW – MOJE ZNISZCZONE MIASTECZKO Opisy i obrazy miasta, portrety jego wymordowanych żydowskich mieszkańców [Przypisy w nawiasach kwadratowych pochodzą od tłumaczki i redaktora tekstu]   [str.5] Do czytelników Czwarta książka z serii „Dos pojlisze jidntum” [Żydostwo polskie] poświęcona jest małemu żydowsko-polskiemu miasteczku, Sokołów Podlaski. Miasteczko to do Zagłady oddychało żydowską ludowością, wrzało od społecznej i partyjnej działalności. Mieszkały tam przeróżne barwne postacie, toczyły się polityczne walki i kulturowe spory, oddające całe spektrum żydowskiej ulicy. Książka ta jest pomnikiem wystawionym żydowskiemu życiu, które zniszczone zostało przez wojenną zawieruchę. Pomnikiem wystawionym miasteczku, które naziści zmietli z powierzchni ziemi, tak samo,…